با سلام و عرض ادب و احترام خدمت شما مخاطبان و بازدید کنندگان گرامی

اینجانب ابراهیم تیموری دانشجوی مدیریت فرهنگی اهل لرستان٬ به دلیل اینکه رشته دانشگاهی بنده در مقوله فرهنگ میباشد سعی شده درمورد مباحث فرهنگی و توریستی لرستان که برای خود بنده نیز جالب بوده است مطالبی را به اشتراک بگذارم که امیدوارم مورد تایید شما بزرگواران قرار گیرد و با نظرات خود در به بهتر و کامل شدن مطالب به اشتراک گذاشته بنده را یاری دهید.

سوغات لرستان

سوغاتی برای هر کسی در معناهای متفاوتی تعریف می شود. سوغات هر استان نیز می تواند شامل مواد خوراکی( نان های محلی، شیرینی های محلی، محصولات کشاورزی، محصولات دامی،  لبنیات خانگی و.) و صنایع دستی و هنر هنرمندان مختلف باشد. در ادامه قصد داریم شما را با سوغات لرستان آشنا کنیم تا در طول سفر با خیالی آسوده برای عزیزانتان سوغاتی خریداری کنید.

صنایع دستی استان لرستان

صنایع دستی  هر منطقه ای تعریف و نشانی از هنر آن است. به گونه ای که ذوق و شوق هنرمندان را با توجه به سبک زندگی شان می توانید در آثار صنایع دستی شان مشاهده کنید.  صنایع دستی لرستان نیز با توجه به تولیدکنندگان آن به انواع مختلفی تقسیم می گردد که عبارتند از:

• صنایع دستی عشایر لرستان
• صنایع دستی ساخته شده توسط روستائیان و شهرنشینان

 در بین این سه مورد عشایر دارای تنوع گسترده تری در تولید صنایع دستی هستند.

سوغات لرستان و صنایع دستی معروف این استان

ورشوسازی

 از معروف ترین صنایع دستی بروجرد می توان به ورشوسازی با بیش از ۲ قرن سابقه اشاره کرد که توانسته است نام این شهرستان را در خارج و داخل از ایران مطرح کند. رنگ ف ورشو سفید و نقره مانند است که آلیاژ آن ۳۵درصد روی، ۲۰ درصد نیکل  و ۴۵ درصد مس را دارا است. ذوب و قالب گیری آسانی نیز دارد. هنرمندان بروجردی با کمک چکش کاری و خم کاری و با استفاده از  دستگاه های ساده و نیروی بازوی خود آثار فی جذابی از ورق های ورشو می سازند. از جمله این هنرمندی ها در ظروفی مانند  دیس، سینی، بشقاب، چنگال ، قاشق ، سمار زغالی ، قوری، زیر سماوری، چای دان، قندان ، استکان، گلاب پاش، آفتابه لگن، سرمه دان و به نمایش در می آید. متاسفانه  امروزه هنر ورشوسازی  را فقط در سماورهای ورشو  می توان دید.

جاجیم

جاجیم بافی هنر دست ن عشایر لرستان است که در فصول پاییز و تابستان می بافند. کلیه مراحل انجام این کار به غیر از چره یا به عبارتی همان قیچی کردن پشم گوسفندان بر عهده بانوان عشایری است. ن تمامی نخ های  پشمی را با کمک رنگ های طبیعی رنگ می کنند.طرز بافت جاجیم بدین صورت است که در ابتدا  نوارهای باریک بافته می شوند و سپس در کنار هم دوخته شده و سطحی  مربعی شکل یا مستطیل مانند به دست می آید. جهت بافت جاجیم، دار بر روی زمین قرار گرفته می شود و کار چله کشی نیز روی زمین صورت می گیرد. از جمله نقش های به کاررفته در جاجیم بافی های لرستان شونه، دنو موشی، شیروز، گلی و هچه است. امروزه دست بافته  های سنتی به عنوان عنصری تزئینی در خانه ها کاربرد دارند و رنگ و بویی خاص را به فضا می بخشند.

نمدمالی

نمد مالی را می توان از قدیمی ترین صنایع دستی لرستان برشمرد. در اغلب شهر های لرستان کارگاه های نمدمالی دایر بوده است و در شهر های خرم آباد و بروجرد نیز راسته هایی از بازار به نمد مالی اختصاص داده شده است.

از جمله محصولات نمدمالی در لرستان شامل کلاه نمدی، تن پوش های نمدی و انواع مختلف زیرانداز ها است.

حصیر

حصیر بافتن از  با ارزش ترین و قدیمی ترین صنایع دستی در ایران است که در لرستان نیز رواج دارد. برای بافت بوریا( نوعی حصیر)  آن را  برای این که نرم شود، مرطوب می کنند تا به صورت تار و پود  به هم وصل می کنند و سطحی یکپارچه ایجاد می شود. از کاربری های حصیر می توان به عنوان زیر انداز، سبد و ظروف مختلف حصیری اشاره کرد.

گیوه

گیوه دوزی  از صنایع دستی لرستان محسوب می شود و در شهرستان های دیگر نیز رایج است. گیوه نوعی پاپوش سنتی از مواد طبیعی و بسیار سبک است. در دنیای امروزی نیز طراحان در تلاشند تا با توجه به نیازهای کنونی محصولی مشابه این نوع هنر بسازند.

خوراکی های سوغاتی لرستان

 قسمت دیگر سوغات استان لرستان را نیز مانند سایر  شهرها ، مواد خوراکی شکل می دهد که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

انواع حلوا به عنوان سوغات لرستان

اقسام گوناگونی از حلوا در شهرهای استان لرستان پخته و تهیه می شود. از تهیه حلواهای سوغاتی از شیره انگور و. استفاده می گردد. این حلواها را به عنوان سوغات می توانید از کارگاه ها و فروشگاه های متعدد ارده پزی  در بروجرد تهیه کنید.  انواع حلوا و ارده شامل ارده شیره، حلوا شکری، حلوا ارده، حلوا مغزی و. می شود.

سمنوی خوشمزه بروجردی

سمنو به عنوان یکی از عناصر هفت گانه سفره هفت سین سال نو از جوانه گندم تهیه می شود. اما سمنوی بروجردی ها دارای طعم و رنگی خاص بوده و بسیار خوشمزه است. تهیه سمنو و فروش آن در اواخر سال از مشاغل رایج در شهر بروجرد است.

کلوچه بروجردی

کلوچه قندی یک نوع شیرینی لذیذ و خوشمزه است که به کلوچه بروجردی معروف  شده است. مواد لازم برای پخت این کلوچه آردگندم، رنگ های طبیعی، مغز بادام و روغن حیوانی است. کلوچه قندی انتخاب خوشمزه و مناسبی برای سوغاتی دادن به عزیزانتان است. در عید نوروز  در خانه های اهالی این شهر با این شیرینی از مهمانان پذیرای می شوید.

نان ساجی در لرستان

نان ساجی به یک نوع نان پهن و نازک که بر بروی یک  صفحه فی دایره به نام ساج پخته می شود تعلق دارد.انواع گوناگون این نان شامل نان تیری، نان  تپ تپی، ته کله ای و فه تیره می شود. علاوه بر لرستان  در استان های دیگری نیز هم چون کرمانشاه، کردستان، خوزستان و فارس نیز این نان پخته می شود.

شیرینی آردی

شیرینی آردی خرم آباد از شیرینی های سنتی و بسیار خوشمزه این شهر است. این شیرینی ماندگاری بالایی دارد و می تواند گزینه خوبی برای سوغاتی باشد.  مواد به کار رفته در پخت این شیرینی شکر، آرد و روغن است. با اضافه کردن طعم دهنده های گوناگون نیز شرینی های دیگری مثل  شیرینی آردی گردوئی، شیرینی آردی نخودی و شیرینی آردی نارگیلی پخته می شود.

کاک

کاک نوعی شیرینی است که در لرستان پخته می شود. برای پخت این شیرینی خوشمزه از آرد، روغن حیوانی، زغفران استفاده می شود. دلیل محبوبیت این شیرینی عدم استفاده از مواد مضر و نگه دارنده در پخت آن است.

روغن حیوانی در استان لرستان

شهرستان دلفان واقع در استان لرستان از زمان های گذشته تا به امروز به داشتن روغن حیوانی مرغوب و معطر معروف است. گردشگران مختلفی در سفر خود به این منطقه اقدام به تهیه روغن حیوانی می کنند.

مراتع، کوه های پوشش یافته از گونه های گیاهی و جنگلی، چمن زارها علتی بر مرغوبیت این روغن ها شده است. بانوان عشایری بعد از جمع کردن شیر دام، از آن ماست تهیه می کنند و ماست  تهیه شده را داخل مشک می ریزند و با اضافه کردن کمی نمک و آب از آن دوغ و کره تهیه می کنند. سپس با آب کردن و جوشاندن این کره روغن خالص حیوانی تهیه می گردد.

عسل

 لرستان به علت داشتن طبیعتی منحصر به فرد  و دارا بودن جنگل های انبوه و مراتع مختلف منطقه مناسبی برای پرورش زنبور عسل و تولید عسل است. این استان به عنوان هفتمین تولید کننده عسل به شمار می رود و عسل های مرغوب و باکیفیتی دارد.

امیدواریم سفری خوش و لذت بخش را در استان لرستان تجربه کنید و از سوغاتی بی نظیر این منطقه راضی باشید.

منابع: برگرفته شده از سایت خبری باشگاه خبرنگاران جوان.

سوغات و صنایع دستی استان لرستان

آداب و رسوم عشایر کوچ رو در لرستان

برای دیدن ستاره ها به کجای ایران برویم؟!